Cadeaus zetten geen zoden aan de dijk

Veel gemeenten geven sinds afgelopen jaar cadeaukaarten of vouchers weg waarmee bewoners bij een bouwmarkt gratis voor tientallen euro’s aan ledlampen of andere energiezuinige spullen kunnen ophalen. Zij betalen dit uit de Regeling Reductie Energiegebruik (RRE). Heel mooi natuurlijk dat al dit geld aan energiebesparende producten wordt besteed. Maar welk gedrag activeert deze weggeefactie: 1) Die “gratis” moet ik hebben, of 2) Ik wil zuiniger met energie omgaan?

In Tanzania gaven we de zonnepanelen ook niet gratis weg

Toen ik in Tanzania zonnesystemen verkocht voor het verlichten van woningen, leerde ik dat gratis weggeven geen zoden aan de dijk zet. Je creëert geen eigenaarschap bij de mensen die gratis zonnepanelen ontvangen. Belangrijk is dat er een goed gesprek aan voorafgaat, over het waarom, de voordelen en het onderhoud. Anders worden de panelen na een jaar doorverkocht of gaat de installatie kapot en wordt de woning ‘s avonds weer met olielampen verlicht.

Koppel weggeefactie aan isolatie-advies

Met “gratis” cadeautjes verander je het gedrag van mensen niet. Beter is het om de weggeefactie te koppelen aan een advies, zoals een gesprek met een energiecoach of een adviesrapport gebaseerd op een warmtebeeld van de woning. Uit verschillende onderzoeken van bijvoorbeeld Milieucentraal en Plymouth University School of Psychology blijkt ook dat huiseigenaren eerder in actie komen na een persoonlijk advies door een energiecoach en/of het zien van warmtebeelden van hun woning. Zij gaan eerder hun woning isoleren of zonnepanelen plaatsen.

Inzicht geven

De opgave waar we voor staan is enorm. We moeten in Nederland 700 woningen per dag aardgasvrij-ready maken. De bewoners inzicht geven in de energiebesparende aanpassingen is een onmisbare stap om een grote groep echt in beweging te krijgen. De gemeenten kunnen de RRE(W)-regelingen hiervoor prima inzetten. Zeker als ze iets verder kijken dan de bouwmarkt om de hoek.

Karlijn Arkesteijn - Ekiep - ondersteunt organisaties als Hoom, HeatPuls en energiecoöperaties in de uitvoering van de RRE(W).

De nieuwe ronde van de Regeling Reductie Energiegebruik Woningen (RREW) – wees er snel bij, want op=op – gaat 16 november om 9:00 uur open. Gemeenten kunnen per woning € 100 krijgen, met een maximum van € 9 miljoen per gemeente. Met dit geld kunnen zij woningeigenaren én huurders stimuleren hun energieverbruik te verminderen, bijvoorbeeld met energieadviezen, eenvoudige energiebesparende maatregelen en/of het inregelen van verwarmings- of ventilatiesystemen.